[Informacja]: 20 maja – Światowy Dzień Pszczół.

20.05.2020r.

 

 

MURARKA OGRODOWA (Osmia rufa)

Jeszcze na początku ubiegłego stulecia pszczoły były cenione wyłącznie jako owady dostarczające człowiekowi miodu i wosku. Nie do końca, przede wszystkim wśród ludzi nauki zdawano sobie sprawę z ich wielkiej roli w przyrodzie. Zmiany agrarne, chemizacja rolnictwa (ogrodów działkowych też!) oraz nikłe zainteresowanie w obecnych czasach hodowlą pszczoły miodnej spowodowało wzrost znaczenia innych zapylaczy roślin, w tym właśnie murarki ogrodowej. Pszczoła ta wg systematyki należy do nadrodziny – pszczoły, rodziny – miesierkowate, rodzaju – osmia , gatunku murarka ogrodowa. Niezwykle pożytecznym działaniem jest tworzenie miejsc do gniazdowania dla takich mieszkanek naszych ogrodów. Obserwowanie pracy tych zapylaczy oprócz pożytku przynosi wiele satysfakcji właścicielom „pasieki”. Kokony pszczoły murarki ogrodowej należy umieścić w miejscu osłoniętym przed opadami. Kokony można zimową porą przechowywać w suchej piwnicy, nieogrzewanym garażu , szopie, albo na zewnątrz w miejscu docelowym. Z chwilą zakwitnięcia pierwszych drzew (mirabelki – marzec, początek kwietnia), pszczoły opuszczają swoje zimowe leże
i przystępują do pracy. Zanim wylecą, należy przygotować im rurki np. trzcinowe lub
z rdestowca sachalińskiego o średnicy od 5 do 8 mm i długości około 10 ÷ 15 centymetrów albo specjalnie wytwarzane formatki z tworzyw . Uliki, zależnie od inwencji i pomysłowości twórców, mogą być prawdziwą ozdobą ogrodów. Niezwykle pożyteczną wiedzę o hodowli pszczoły murarki można zgłębić ze stron internetowych takich jak np: „Wymagania siedliskowe murarki ogrodowej Osmia”, „Właściwa lokalizacja kolonii murarki ogrodowej w sadzie” albo na wielu innych stronach. Cechy biologiczne i walory użytkowe – Duża odporność na niesprzyjające warunki środowiskowe (w warunkach klimatycznych Polski gatunek dobrze znosi ostre zimy).

  • Aktywność biologiczna w okresie największego zapotrzebowania na owady zapylające.
  • Naturalna skłonność do tworzenia kolonii (sposób gniazdowania ułatwiający ochronę
    i prowadzenia chowu).
  • Przywiązanie do miejsca gnieżdżenia i wysoka trwałość powstałych populacji.
  • Niewielki dystans lotów po pokarm (około 300 [m] od gniazd).
  • Spokojny charakter pracy na kwiatach i całkowite ignorowanie człowieka blisko gniazd.
  • Chętne zasiedlanie sztucznych kanałów gniazdowych i wydajna „praca”.

Predyspozycje biologiczne murarki świadczą o tym, że jest ona ważnym czynnikiem zachowania równowagi biologicznej w środowisku naturalnym. Wobec stałego zmniejszania się pogłowia pszczół miodnych omawiany gatunek stanowi uzupełniający czynnik zapylający. Ma to wpływ na zachowanie różnorodności biologicznej ekosystemów naturalnych
i stabilizację plonów roślin uprawnych.

W ciągu roku murarka ogrodowa daje tylko jedno pokolenie. Pierwsze pszczoły pojawiają się w kwietniu a ostatnie oblatują rośliny do czerwca. Oblot dorosłe owady rozpoczynają w temperaturze 15˚C. Murarka jest pszczołą korzystającą z pyłku i nektaru wielu gatunków roślin. Na liście roślin pokarmowych pszczoły murarki znajduje się ponad 150 gatunków. Często wymienia się tu także gatunki wiatropylne, takie jak orzech włoski.

Pasożyty

W gniazdach murarki spotkać można szereg gatunków pasożytów, które mogą żerować na pyłku zgromadzonym w gnieździe przez matkę pszczelą, bądź atakować rozwijającą się czerw pszczeli. Do pasożytów należą m.in. Cacoxenus indagator (muchówka), Chaetodactylus osmiae (roztocz), złotolitka ognista (błonkówka).

Wskazówki do hodowli murarki

Hodowla polega na corocznym przebieraniu gniazd, wyjmowaniu i oczyszczaniu oprzędów i przygotowaniu ich do zimowli. Rozłupujemy rurki trzcinowe nożem, najlepiej od strony kolanka. Zdrowe kokony przesiewamy na sicie usuwając wszelkie zanieczyszczenia. Czynimy to w okresie jesienno-zimowym. Praktyczny sposób czyszczenia i selekcji kokonów można znaleźć na licznych stronach internetowych. Czynność ta jest wskazana lecz niekonieczna. Rurki, w których są kokony można pozostawić tam gdzie były. Pszczoły same z nich wylecą. Jeśli je wyjmiemy, to na wiosnę wykładamy je w pobliżu przygotowanych ulików. Na załączonych zdjęciach są narzędzia, przy pomocy których można wykonać poprawnie pracę rozłupywania rurek trzcinowych. Są to: nóż do rozłupywania trzciny, sito do przesiania i oddzielenia kokonów od zanieczyszczeń, pudełko na kokony. Tu efektem tej pracy są dwa pudełka dorodnych kokonów przygotowanych do wystawienia na działce wiosenną porą. Wystawione obok nowych rurek, muszą mieć pokrywki.

 

 

 

Wnioski: Murarka na działce to murowane zbiory

 

Opracował: Działkowicz ROD 750-lecia Jawora, F. Wit